سلولیت یا بدشکلی ظاهری چربی‌ها قسمتی از چربی زیرپوستی است. سلولیت عارضه‌ای است که در آن پوست شکل فرو رفته و بر آمده یا به عبارتی ظاهر پوست پرتقالی بخود می‌گیرد. تغییرات ساختار سلول‌های چربی و بافت‌های همبند زیر پوست موجب بروز سلولیت می‌شود. این تغییرات می‌تواند به بزرگی بیش از اندازه سلول‌های چربی منجر شده و آن‌ها را به خارج از بافت همبند زیر پوست هدایت کند. علاوه بر آن تغییرات در خونرسانی به مناطق درگیر سلولیت نیز موجب تجمع مایع اضافی در بافت می‌شود. این مایع اضافی به پوست حالت برآمده‌ای می‌دهد که با سلولیت همراه است. سلولیت اغلب خانم‌ها را به خصوص در اطراف شکم، ران ها و باسن درگیر می‌کند. به همین دلیل سلولیت بیشتر قابل‌مشاهده بوده و به یکی از نگرانی های زیبایی شناختی بیماران تبدیل می‌شود.
علل
عوامل مختلفی مانند افزایش سن، تغییرات هورمونی، عوامل ژنتیکی و تغییرات شدید وزن، می‌توانند در ظهور سلولیت نقش داشته باشند. این عوامل باعث می‌شوند پیوندهای بافت همبندی در لایه زیرپوست سفت شده و سلول‌های چربی که در میان آن‌ها وجود دارند، بزرگتر و نزدیک‌تر به سطح پوست شوند. این وضعیت باعث ظهور اثر پنیری می‌شود که بسیاری از افراد می‌خواهند آن را کاهش دهند یا از بین ببرند.
علائم
قسمت‌هایی از بدن که دچار سلولیت می‌شوند اغلب ظاهری شبیه به پنیر سوراخ‌دار یا پوست پرتغال پیدا می‌کنند. در موارد خفیف، فرورفتگی‌ها تنها هنگامی قابل‌مشاهده است که پوست را بین دو انگشت فشار بدهیم و فشرده کنیم. نشانه‌های دیگر شامل ضخیم شدن پوست، احساس سرما در پوست و مویرگ‌های شکسته در سطح پوست است. در موارد شدید سلولیت موجب حساس شدن پوست منطقه مبتلا می‌شود و پوست این ناحیه بسیار ساده‌تر از معمول کبود می‌شود. با افزایش حساسیت، کبودی زیاد و دیگر نشانه‌ها (سرخی، تورم و خارش) می‌تواند نشان‌دهنده‌ی عارضه جدی‌تری باشد و باید به پزشک گزارش شود.
روش‌های درمان و رفع سلولیت
سه نشانه از مشخصه‌های سلولیت است: بافت چربی، احتباس آب و فیبروز یا ضخیم شدن بافت. برای از بین بردن این موارد انتخاب روش درمان مناسب اهمیت زیادی دارد.
مزوتراپی
مزوتراپی یک درمان بسیار سالم بدون خطر یا با خطرات بسیار اندک است و به همین دلیل همه می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. امروزه مزوتراپی به‌طور موفقیت‌آمیزی توسط برخی پزشکان برای درمان عارضه‌های زیبایی به کار گرفته می‌شود ازجمله بهبود و جوان‌سازی پوست، رشد مجدد موها، کاهش چربی موضعی و درمان سلولیت. در مزوتراپی از تزریق‌های بسیار کوچک متعدد برای کاهش سلولیت ناخواسته و بهبود بافت و شکل پوست استفاده می‌شود. مایعی که تزریق می‌شود ترکیبی از ویتامین‌ها، اسیدهای آمینه و داروهاست که به‌صورت میلی‌متری زیر پوست تزریق می‌شود تا سلولیت را از بین ببرد. درمان مزوتراپی ۳۰ تا ۴۵ دقیقه به طول می‌انجامد و این مدت‌زمان بستگی به‌اندازه منطقه مبتلای تحت درمان دارد و برای دستیابی به بهترین نتیجه بیمار باید یک دوره درمان داشته باشد. در مزوتراپی بروز عوارض جانبی بسیار نادر است. اگر بیمار مزوتراپی سنتی داشته باشد، ممکن است اطراف محل تزریق سرخ یا متورم شود اما این عارضه نیز ظرف چند روز برطرف می‌شود.
رادیو فرکانسی
در حال حاضر، روش رادیوفرکانسی به عنوان یکی از بهترین و روش‌های غیرتهاجمی و بدون نیاز به جراحی برای کاهش سلولیت شناخته شده است. درمان‌های رادیوفرکانسی از طریق اعمال حرارت شدید به بافت‌های عمیق‌تر از لایه بیرونی پوست، یعنی اپیدرم، بهره می‌برند. هدف اصلی این روش تحریک تولید کلاژن، افزایش گردش خون و در برخی موارد آزادسازی چربی از این بافت‌هاست، به عمق درمان بستگی دارد.
رادیوفرکانسی بر اساس این واقعیت است که جریان‌های الکتریکی با فرکانس خیلی زیاد بدون ایجاد حرارت به لایه‌های سطحی پوست نفوذ می‌کند و تنها بافت‌های انتخابی مانند درم (لایه میانی پوست که سلول‌های تولید کلاژن در آن قرارگرفته‌اند) و هیپودرم (عمقی‌ترین لایه پوست که ساختارهای بزرگ کلاژن و چربی در آن قرار دارد) را گرم می‌کند.
با درمان رادیوفرکانسی عمیق پوست شل می‌شود و هم‌زمان می‌توان سلولیت را درمان کرد تا با یک نوبت درمان پوستی نرم‌تر، نازک‌تر و سفت‌تر به وجود آورد. اساس پروسه رادیوفرکانسی این است که انجام عملکردی عمیق و متمرکز درجایی که تحریک، سرخی یا سوختگی پوست مهم باشد و هنگامی انجام می‌شود که سطح پوست درگیر عارضه‌ای باشد. این درمان نه‌تنها غیر مهاجم و بدون درد است بلکه خوشایند نیز بوده و اصلاً نیاز به استراحت ندارد به شکلی که برای انجام در بین ساعات کاری و در وقت ناهار هم روشی ایده آل است.
کویتیشن
کویتیشن با سلولیت مبارزه می‌کند و حجم بدن را کاهش می‌دهد. کویتیشن درمانی است که از امواج اولتراسوند با فرکانس پایین استفاده می‌کند تا حباب‌های بسیار ریزی را تشکیل بدهد که غشای سلول چربی را بدون آسیب رساندن به ساختارهای مجاور پاره می‌کند. درمان اولتراسونیک یکپارچگی سیستم خون و لنف را حفظ کرده و چربی جامد را به حالت مایع درمی‌آورد تا از طریق سیستم لنف و مسیر ادراری دفع شود.
درمان اولتراسوند کویتیشن آرامش‌بخش است و بیمار احساس گرمای موضعی و ماساژ ملایم خواهد داشت. اولتراسوند کویتیشن بی‌خطر بوده و یک درمان غیر مهاجم مؤثر است. نتیجه حاصل پایدار بوده و روشی بدون درد است و بیمار نیازی به استراحت بعد از درمان ندارد. نتایج آن از بعد از جلسه سوم به‌خوبی مشهود است. اثرات آن دیرپا است مشروط بر این‌که بیمار تغییری در رژیم غذایی خود ندهد. ورزش و رژیم غذایی سالم موجب تداوم نتیجه حاصل می‌شود.
کرایولیپولیز
کرایولیپولیز به‌کارگیری کوتاه‌مدت دمای بسیار کم بر روی پوست است. کرایولیپولیز را می‌توان روی تمام بدن یا بخش‌های خاص آن به کار برد. هنگامی‌که سلول‌های سلولیتی در معرض سرمای بین یک تا پنج درجه زیر صفر قرار می‌گیرند بلوری شکل می‌شوند و این روش واکنش التهابی ایجاد می‌کند که موجب کوچک شدن و مرگ سلول‌های سلولیتی می‌شود. سلول‌های سلولیتی در مقایسه با دیگر بافت‌ها نسبت به سرما آسیب‌پذیرتر هستند و در دمای پایین‌تری منجمد می‌شوند.
ساختارهایی مانند بافت پوست، عروق خونی یا سیستم عصبی نسبت به انجماد حساس نیستند و درنتیجه هیچ تأثیری از این درمان متوجه آنان نمی‌شود.
بدن سلول‌های آسیب‌دیده را به روش طبیعی از طریق سیستم لنف جمع‌آوری می‌کند و در طول چند هفته به‌طور طبیعی از بین می‌روند. درمان انجماد سلولیت یک درمان سی‌دقیقه‌ای است (برای هر موضع) و موجب تجزیه سلول‌های سلولیت شده و درنتیجه پوست سفت می‌شود و بخش‌های بدن به‌اصطلاح آب می‌روند. انجماد سلولیت معمولاً برای پاها و باسن کاربرد دارد. دوره نقاهت یا استراحت بعد از درمان وجود ندارد. کرختی موضعی و کبودی عوارض جانبی کرایولیپولیز هستند که فقط چند روز طول می‌کشد.
لیپوماتیک
لیپوماتیک اولین درمان ضد سلولیت است که ازنظر بالینی حمله آن به ساختارهای سلولیت از مرکز آن ثابت‌شده است و به دستیابی به نتایج پایدار کمک می‌کند.
لیپوماتیک یک روش نسبتاً غیر مهاجم برای درمان فرورفتگی‌های پوست است که با قرار دادن یک لوله کوچک و آزاد کردن پیوندهای فیبروزی (بافت‌های اسکار داخلی) که پوست را به سمت داخل می‌کشند، انجام می‌شود. این درمان که به دلیل ارتعاشات قدرتمند آن شناخته شده است برآمدگی‌های پوست را صاف‌کرده، تولید کلاژن را تحریک می‌کند و به افزایش عمق پوست و حالت کشسانی آن کمک می‌نماید تا ظاهری صاف‌تر به پوست بدهد. تورم و کبودی عوارض جانبی شایعی در لیپوماتیک هستند و تأثیر استفاده از پوشش‌های تنگ بر روی آن به‌منظور ایجاد فشار لازم برای کاهش تورم و همچنین برون‌ریزی سموم مضر ثابت‌شده است. پوست نیز برای جلوگیری از آویزان شدن پوست و از بین رفتن مؤثر سلولیت باید جمع شود. کل این پروسه بین یک تا یک ساعت و نیم طول می‌کشد.
درمان‌های خانگی و طبیعی برای سلولیت
استفاده از سرکه سیب
مواد غذایی موجود در سرکه سیب در کمک به کاهش ظاهری سلولیت مؤثر است. سرکه سیب را می‌توان به‌صورت خوراکی یا موضعی استفاده کرد.
ورزش
ازآنجایی‌که سلولیت چربی است افزایش وزن در بروز آن مؤثر است. در نتیجه تمرینات بدنی مانند پیاده‌روی، دویدن، شنا کردن و پرش بر روی یک ترامپولین کوچک، طناب زدن و حتی یوگا روش‌های مؤثری در کنترل استرس و کاهش بروز سلولیت هستند. دیگر فعالیت‌های مؤثر شامل وزنه‌برداری، ورزش‌های رزمی می‌باشند. عادت کنید که حداقل پنج روز در هفته به مدت بیست دقیقه ورزش کنید. این کار ترکیب شیمیایی بدن را به حالت متعادل بازمی‌گرداند و در این وضعیت به‌ندرت سلولیت ایجاد می‌شود.
رژیم غذایی متعادل
یک رژیم غذایی متعادل کم‌چربی نقش بسیار مهمی در از بین رفتن سلولیت دارد. غذاهای دارای فیبر و غلات کامل (مانند جوی دو سر و جو) مصرف کنید زیرا این مواد به از بین رفتن مواد زائد و سموم از طریق سیستم گوارشی کمک می‌کند. میوه‌جات و سبزی‌هایی مانند مارچوبه، آووکادو، موز، بروکلی و گلابی نیز غذاهای فوق‌العاده‌ای در جلوگیری از سلولیت می‌باشند. بنابراین سعی کنید روزانه حداقل ۵ بار از این مواد غذایی استفاده کنید. از دیگر خوراکی‌های مفید می‌توان به روغن ماهی، جینکو، بیلوبا، و لسیتین سویا اشاره کرد. این مواد مکمل‌های بسیار مؤثری هستند که اثرات مثبتی در بهبود گردش خون ، افزایش متابولیسم و حفاظت از آسیب سلولی دارند.